Στην Ελλάδα θα κατασκευαστεί ο πρώτος επίγειος σταθμός του ευρωπαϊκού προγράμματος για την επόμενη γενιά τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών («fibre in the sky»), όπως ενημέρωσε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) τη Γενική Γραμματεία Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Η τελική επιλογή θα πραγματοποιηθεί από τον ESA ανάμεσα σε δυο ελληνικά αστεροσκοπεία: το «Αρίσταρχος» στον Χελμό και το Αστεροσκοπείο Κρυονερίου στην Κυλλήνη Κορινθίας. Υπογραμμίζεται ότι το «fibre in the sky» περιλαμβάνει υπερυψηλές ταχύτητες μετάδοσης δεδομένων με τη χρήση δορυφόρων.
Με την ολοκλήρωση των σχετικών εργασιών αναβάθμισης, ο σταθμός θα αποτελέσει κομβικό στοιχείο στη νέα γενιά δικτύων της Ευρώπης. Τα δίκτυα αυτά συνδυάζουν τις επίγειες υποδομές με τα δορυφορικά δίκτυα, για την παροχή τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών με ταχύτητα άνω του 1 Gbps σε κρατικές υπηρεσίες, πολίτες και επιχειρήσεις. Οι νέες τεχνολογίες επικοινωνίας μεταξύ δορυφόρων και επίγειων σταθμών αντικαθιστούν τα ραδιοκύματα με συστήματα λέιζερ και είναι ευρύτερα γνωστές ως «fibre in the sky». Επίσης, ανοίγουν τον δρόμο για την παροχή σύγχρονων, ποιοτικών και αξιόπιστων τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών σε απομακρυσμένες περιοχές. Ταυτόχρονα, σε συνδυασμό με επίγειες υποδομές όπως τα δίκτυα οπτικών ινών και τα σχεδιαζόμενα δίκτυα κινητών επικοινωνιών 5G δημιουργούν ένα ολοκληρωμένο περιβάλλον για την απρόσκοπτη μετάδοση δεδομένων ακόμα και σε ακραίες συνθήκες.
Είναι ευνόητο ότι η κατασκευή του επίγειου σταθμού στην Ελλάδα δημιουργεί νέες δυνατότητες για το επιστημονικό δυναμικό της χώρας, ενώ εκτιμάται ότι μπορεί να προσελκύσει το ενδιαφέρον για επενδύσεις τόσο από ελληνικές όσο και από ξένες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα των τηλεπικοινωνιών.
Η επιλογή των δύο ελληνικών αστεροσκοπείων έρχεται σε συνέχεια της ρεαλιστικής στόχευσης που έχει υιοθετήσει η Ελλάδα για τη συμμετοχή της σε προγράμματα της ESA που αφορούν στους τομείς των τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών 5G και της γεωεπισκόπησης (Earth Observation). Η συγκεκριμένη στρατηγική αναπτύχθηκε κατά τη Σύνοδο του Συμβουλίου της ESA σε Υπουργικό επίπεδο (Space19+) τον Νοέμβριο του 2019. Τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης προσυπέγραψε τη Διακήρυξη Euro QCI (Quantum Communication Infrastructure), με την οποία η Ελλάδα γίνεται μέλος της ομάδας των ευρωπαϊκών χωρών που συμμετέχουν ενεργά στην ασφάλεια νέας γενιάς για προηγμένες τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες.
Πληροφορίες για τα Αστεροσκοπεία Χελμού «Αρίσταρχος» και Κρυονερίου
Το Αστεροσκοπείο Χελμού «Αρίσταρχος» βρίσκεται σε υψόμετρο 2.340 μ., σε απόσταση 240 χλμ. από την Αθήνα. Το «Αρίσταρχος» εγκαινιάστηκε το 2007 και αποτελεί τη μεγαλύτερη ερευνητική υποδομή του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Είναι το μεγαλύτερο αστεροσκοπείο στα Βαλκάνια και το δεύτερο μεγαλύτερο στην ηπειρωτική Ευρώπη, ενώ φιλοξενεί το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο που έχει κατασκευάσει ποτέ η εταιρεία Zeiss.
Το Αστεροσκοπείο Κρυονερίου βρίσκεται στην κορυφή του όρους Κυλλήνη Κορινθίας σε υψόμετρο 905 μ. και σε απόσταση 130 χλμ. Από την Αθήνα. Ιδρύθηκε το 1972, ενώ το κατοπτρικό του τηλεσκόπιο που κατασκευάστηκε το 1975 αναβαθμίστηκε στο πλαίσιο του προγράμματος NELIOTA του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, για την καταγραφή προσκρούσεων παραγήινων αστεροειδών στη Σελήνη.
