Τα στερεότυπα είναι για να σπάνε λέει ο λαός μας! Ένας ανατρεπτικός, πνευματικά ανήσυχος, φιλόδοξος νέος, χαράσσει την δική του πορεία μέσα στον κόσμο της τέχνης και των γραμμάτων σήμερα.
Αυτός είναι ο Μάριος Λεβέντης. Τελειόφοιτος της Φιλοσοφικής σχολής Αθηνών, ίσως ο νεότερος ηλικιακά που επιχειρεί μέσα στον χώρο αυτόν, εδώ και πέντε χρόνια δημιουργεί τα δικά του πονήματα σε συγγραφικό, αλλά και θεατρικό επίπεδο!
Το γεγονός ότι ήδη σπουδαίοι άνθρωποι του ευρύτερου χώρου των γραμμάτων ομονοούν και εκφράζονται σαφώς με διθυραμβικά σχόλια για τον Μάριο, αποδεικνύει ότι ο τελευταίος μάλλον ήρθε για να μείνει!
Με αφορμή την δεύτερη έκδοση του έργου του με τίτλο «Μετρητά» (Εκδόσεις Οδός Πανός), επιλέγει το proskinio.gr για να στείλει προς κάθε κατεύθυνση τα μηνύματά του, ενώ μοιράζεται τις σκέψεις του μαζί μας γύρω από την λογοτεχνία, το θέατρο, γενικότερα τις τέχνες, αλλά κυρίαρχα δεν παραλείπει πάνω από όλα να επιχειρήσει στοχασμό για την ίδια την ζωή και τις ανθρώπινες σχέσεις σήμερα.
Όλα αυτά με συνδυαστική σκέψη και αφοπλιστική ειλικρίνεια. Αν και όπως αποδεικνύεται από τα έργα του μέχρι σήμερα αποτελεί έναν δεινό γλωσσοπλάστη, είναι σαφής παρά την πολυπλοκότητα των νοημάτων του.
Άλλωστε για να κατανοήσεις έναν άνθρωπο του χώρου του, πρέπει να προσπαθήσεις να ερμηνεύσεις τι θέλει να περάσει ως μήνυμα πίσω από τις γραμμές που μηχανικά διαβάζεις…
«Είχα από μικρός κλήση στο αλφάβητο της ζωής και δεν απέφυγε τα πρόστιμά της»
— Ποιητής, θεατρικός συγγραφέας ή δοκιμιογράφος; Από τις τρεις ιδιότητες που αναφέρονται στο βιογραφικό σου, ποια τοποθετείς στην ψυχή σου πρώτη;
Δεν μπορώ να τα απαριθμήσω. Γιατί όλα, μα όλα, είναι υποστάσεις της ψυχής μου. Το θέατρο όμως είναι ο απόλυτος συντονιστής της – το υπόστεγό της.
— Από μικρός είχες κλήση στις τέχνες και στα γράμματα;
Ναι. Βέβαια. Μια εντελώς προσωπική. Είχα κλήση στην αλφάβητο της ζωής και δεν απέφυγα ποτέ τα πρόστιμά της.
—18 χρονών έκανες την συγγραφική σου πρεμιέρα. Το ερέθισμά σου ποιο ήταν τότε; Είχες άγχος σ’ αυτήν την πρώτη σου προσπάθεια;
Το ερέθισμα τότε ήταν το ίδιο το θέατρο. Μα κάθε πρεμιέρα δεν έχει τρακ; Αυτό το τρεμούλιασμα, αυτός ο μικρός σεισμός στο κορμί και στη φωνή είναι που επιβεβαιώνει το ντεμπούτο.
— Θεωρείς ότι τότε (και τώρα ακόμα…) είσαι ένα μοναχικό άτομο, ένας μοναχικός νέος που περιδιαβαίνεις στον κόσμο των γραμμάτων;
Είμαι μοναχικός ναι. Αυτό όμως μου δίνει κι ένα παραπάνω πριμ. Να δημιουργώ κτην παρέα. Ο κόσμος είναι ένας. Εγώ τον εκφράζω μέσα από τα γράμματα. Δεν περιδιαβαίνω, κάνω κάτι πιο τίμιο: Μοιράζομαι.
— Έχεις άλλους συνοδοιπόρους- συνομηλίκους σου;
Βεβαίως. Αμετάβλητους και πολύ άξιους: Τα αδέλφια μου.
— Το οικογενειακό και φιλικό σου περιβάλλον είναι υποστηρικτικό στις επαγγελματικές επιλογές σου;
Η οικογένεια μου είναι η επιτυχία μου. Είναι θαυμάσιο ν’ αγαπάς κάθε μέρα και περισσότερο. Η μητέρα μου γνωρίζει τα πάντα από τη σκαλέτα ακόμη. Είναι η έμπιστη πρώτη αναγνώστρια μου. Τα δύο μου αδέλφια εμψυχώνουν μοναδικά την όλη πορεία μου. Και στις πρεμιέρες είναι πάντα εκεί, αμετακίνητοι.
«Τώρα στην όλη φιλοσοφία των ονείρων, αποτρέπω τους ερασιτεχνικούς εφιάλτες»
— Ποιο είναι το όνειρό σου σε επαγγελματικό επίπεδο;
Το όνειρο μου επαγγελματικά εξελίσσεται και ανανεώνεται. Τώρα στην όλη φιλοσοφία των ονείρων, αποτρέπω τους ερασιτεχνικούς εφιάλτες. Γιατί ακόμα και το βάσανο πρέπει να ξέρει τον τρόπο που θα σε βασανίσει.
— Το κορυφαίο σου έργο στην συγγραφή σε αυτήν την διαδρομή που έχεις διανύσει μέχρι σήμερα ποιο εκτιμάς ότι είναι;
Πάντα το τελευταίο. Το πιο πρόσφατο χρονικά εννοώ. Γιατί έχει σπάσει τους φλοιούς των προηγούμενων, τα έχει δικαιώσει και περιμένει να δικαιωθεί από τις ατέλειές τους ως ωριμότερο, ποτέ ως κορυφαίο. Η κορυφή είναι το φολκλόρ της ορατότητας. Κι εγώ θέλω να βλέπω το πως ωριμάζω.
— Ποιος είναι σήμερα ο μέντοράς σου; Έχεις κάποιο πρότυπο;
Εγώ όχι. Τα έργα μου έχουν, τους εκδότες τους.
— Γράφεις έχοντας τι ως κυρίαρχο στόχο στο μυαλό σου;
Τη ζωντανή ζωή. Με κάθε κόστος.
— Η συγγραφή είναι πάθος; Δημιουργία; Ψυχοθεραπεία; Ή και μια έκφραση ματαιοδοξίας;
Η δουλειά μας είναι ταξιθεσία. Μια προσπάθεια ενορχήστρωσης του κόσμου. Ένα τόλμημα αρμονίας που ονειρεύεται την συνύπαρξη και την ομόνοια μεταξύ των ανθρώπων. Κι εγώ ταξιθέτης είμαι. Βάζω τις σωστές λέξεις στη σωστή σειρά.
«Οι αναμφισβήτητα δύσκολες εποχές είναι υποχρεωμένες να βρίσκουν διέξοδο. Και μάλιστα με τα πιο έντονα συναισθήματα. Να βρίσκουν διέξοδο στους ανθρώπους»
— Θεωρείς ότι όλα τα συναισθήματα που βιώνουν οι άνθρωποι σε μια εποχή αναμφισβήτητα δύσκολη, μπορούν να βρουν διέξοδο στο χαρτί ή σε μια θεατρική παράσταση και να υπάρχει εν συνεχεία αυτή η διαδραστικότητα με το κοινό;
Οι αναμφισβήτητα δύσκολες εποχές είναι υποχρεωμένες να βρίσκουν διέξοδο. Και μάλιστα με τα πιο έντονα συναισθήματα. Να βρίσκουν διέξοδο στους ανθρώπους. Αν το χαρτί ή το θέατρο εμπεριέχει την γνήσια επικοινωνία μαζί τους, τόσο το καλύτερο.
— Τι σου άφησε η πρόσφατη εμπειρία της πανδημίας;
Εκπαιδευμένο φόβο, καλά αντανακλαστικά του κινδύνου και πολλή σοφία του εφήμερου.
— Θεωρείς δίκαια τα αιτήματα του κόσμου των τεχνών για την οικονομική τους στήριξη;
Είναι δίκαια και πολύ περισσότερο αναγκαία. Ο πολιτισμός αυξάνει το μηδέν εις το πηλίκο του κόσμου. Αρκεί να μην φανατίζεται το κάθε αίτημα, γιατί μένει στην ιστορία ως απαίτηση. Με το μέτρο γίνεσαι σαφής. Με την αμετροέπεια γίνεσαι παράλογος.
— Η πολιτική σε ενδιαφέρει;
Βεβαίως. Και με ενδιαφέρει με ωραίο τρόπο, γιατί δεν εντάσσομαι κομματικά. Διατηρώ την αντικειμενικότητα του πολίτη και συγχαίρω τα στιβαρά πατήματά μας. Όσο κι αν μας πληγώνουν οι χορογραφίες που γράφουν για την Ελλάδα. Στην πολιτική, το «θα…» είναι εγγυημένο δέλεαρ. Πρέπει λοιπόν να προσέχεις τις ανοιχτές αντιστάσεις. Να προσέχεις τι και σε τι θερμοκρασία το υπόσχεσαι.
— Όταν ο Μάριος δεν ασχολείται με την συγγραφή, πως περνάει τον ελεύθερο χρόνο του;
Πάλι με κάτι καλλιτεχνικό ασχολείται ο Μάριος. Είτε σκέψη, είτε τέρψη, είτε σχέση…
— Τι μήνυμα απευθύνεις στην γενιά που ανήκεις ηλικιακά η οποία έχει περάσει πολλές δυσκολίες σε οικονομικό, επαγγελματικό-εργασιακό επίπεδο μέχρι τώρα;
Να εκτιμά το βιογραφικό της. Να εκτιμά την όλη της εμπειρία σε εργασία και διαβίωση. Τα νέα παιδιά έχουν την πολυτέλεια της ανυπομονησίας. Και μπράβο τους. Μπορεί να τους σκανδαλίζει το παρόν και να έχουν τα χαρτιά τους στον αναπτήρα και στο σουγιά, όμως προς Θεού, ποιος καίει και μαχαιρώνει την αγωνία του; Ακόμα κι αυτό είναι σύμπτωμα εμπειρίας. Όλα θα φτιάξουν. Τους διαβεβαιώ, ως εκπρόσωπός τους.
«Δε μπορεί να επιβιώνουν τα γράμματα με το φλας μπακ- Τα «Μετρητά» είναι ένα θεατρικό έργο που έχει σκηνικά και κοστούμια τους λογαριασμούς της ζωής»
— Ο κυριότερος λόγος όπου οι τέχνες και τα γράμματα δεν έχουν την εξέχουσα θέση μέσα στην αντίληψη της σύγχρονης κοινωνίας όπου είχαν παλαιότερα, ποιος θεωρείς ότι είναι;
Η εκπαίδευση που διαμορφώνει κατά πολύ τις αντιλήψεις της σύγχρονης κοινωνίας. Και ειδικά στην Ελλάδα ίσα που σώζει την φήμη της από την παρακαταθήκη του παρελθόντος. Φοβούνται την αποκαθήλωση και συντηρούν με τον θρήνο τους ένα επαναλαμβανόμενο βιβλίο ύλης. Τα νιάτα φοβίζουν γιατί έχουν δύναμη και ανεπηρέαστα, ατόφια βιώματα. Να πούμε, πως κάποιοι θα πρέπει να συστήσουν και την παρακαταθήκη του μέλλοντος. Δε μπορεί να επιβιώνουν τα γράμματα με το φλας μπακ. Είναι λες και υπογράφει με το πιο απόλυτο πενάκι ότι δεν εξελίσσεται. Οι λύκοι της εποχής μας είναι άλλοι, καινούργιοι, πρωτοφανείς και θέλουν καινούργιους δημιουργούς να την εξημερώσουν. Να το συνειδητοποιήσουμε, γιατί αυτή η παρωπίδα είναι το πιθανότερο ύποπτη.
— Πες μας περισσότερα για το τελευταίο σου χρονικά πόνημα με τίτλο «Μετρητά» από τις εκδόσεις Οδός Πανός που μετρά την δεύτερη έκδοσή του.
Τα «Μετρητά» είναι ένα θεατρικό έργο που έχει σκηνικά και κοστούμια τους λογαριασμούς της ζωής. Είναι η σταγόνα που ξεχειλίζει το ποτήρι των ανθρώπινων σχέσεων. Μιλώντας τελικά για το γεμάτο ποτήρι μιας ολόκληρης κοινωνίας που ραγίζει και χύνεται στην μπάρα της εγκράτειας. Απελευθερώνεται, μιλάει, εκφράζεται, επικοινωνεί και κλαίει. Σε μια εποχή που και σε περίοδο χάριτος, τα μάτια μας είναι ατάραχα και στεγνά.
— Ποιο είναι το βαθύτερο στοιχείο για την ζωή και τις ανθρώπινες σχέσεις που θέλεις να προτάξεις στο βιβλίο σου;
Να δημιουργήσουμε ξανά σχέσεις τιμιότητας και όχι τιμής.
«Η ζωή διδάσκει με τον πόνο. Απ’ τα πετρώματα και τη σκόνη της πληγής, φτιάχνει την κιμωλία της και μας παραδίδει κάθε λεπτό καινούργιους αιφνιδιασμούς»
— Τι θα ήθελες να κρατήσει ο αναγνώστης που θα το μελετήσει προσεκτικά;
Την αγνή μου πρόθεση να εκτιμήσω τη ζωή.
— Σε κριτικές, επιφανείς προσωπικότητες του ευρύτερου χώρου των γραμμάτων σε θεωρούν και σε αποκαλούν μεταξύ άλλων έναν φέρελπι της ελληνικής λογοτεχνίας και του θεάτρου, καθώς και μάγο των λέξεων. Το σχόλιό σου.
Ειλικρινά μεγάλη τιμή η αποδοχή τους. Ακόμα μεγαλύτερη η προσδοκία τους και ο δικός μου ρόλος να φανώ αντάξιος. Το υπόσχομαι.
— Τα γραπτά σου μιλούν για την ζωή γενικότερα. Η ερώτηση έχει δύο σκέλη. Πρώτον τι σου έχει διδάξει η ζωή μέχρι σήμερα και δεύτερον εάν τα έργα σου εμπεριέχουν στοιχεία αυτοβιογραφικά ή όχι.
Η ζωή διδάσκει με τον πόνο. Απ’ τα πετρώματα και τη σκόνη της πληγής, φτιάχνει την κιμωλία της και μας παραδίδει κάθε λεπτό καινούργιους αιφνιδιασμούς. Η πραγματική της διδασκαλία είναι η διαπίστωση. Η σε διαλύει ή σε δυναμώνει. Τα έργα μου είναι κάτι από παραλίγο βιογραφίες. Και λέω παραλίγο γιατί η έμπνευσή μου προεκτείνεται και αφορά τους αναγνώστες μου.
— Ποιος είναι ο δικός σου ορισμός της ευτυχίας;
Η ανακωχή με το απάνθρωπο. Πάση θυσία.
Επιμέλεια: Δημήτρης Κυριακού
