Σήμερα, το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Επιτροπής παρουσίασε την 20ή ετήσια έκθεσή του για τις δασικές πυρκαγιές στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, για το 2019. Κατά τη διάρκεια του έτους αυτού που θεωρήθηκε το χειρότερο της πρόσφατης ιστορίας όσον αφορά τις δασικές πυρκαγιές ανά τον κόσμο, κάηκαν πάνω από 400 000 εκτάρια των φυσικών εκτάσεων της Ευρώπης, ενώ ένας πρωτοφανής αριθμός περιοχών προστασίας της φύσης επλήγησαν από δασικές πυρκαγιές. Σύμφωνα με τα πορίσματα της έκθεσης, η κλιματική αλλαγή εξακολούθησε να επηρεάζει τη διάρκεια και την ένταση του κινδύνου πυρκαγιών στην Ευρώπη. Έως τον Μάρτιο, δηλαδή πριν από την έναρξη της «περιόδου των πυρκαγιών» στις περισσότερες χώρες, η συνολική καμένη έκταση της ΕΕ αντιστοιχούσε ήδη σε πάνω από τον ετήσιο μέσο όρο των τελευταίων 12 ετών. Ωστόσο, χάρη στην καλύτερη ετοιμότητα και την αποτελεσματικότερη αντίδραση, η περίοδος 2019 ήταν μία από τις καλύτερες που έχουν καταγραφεί όσον αφορά την πρόληψη ατυχημάτων και την απώλεια ζωών.
Κύρια πορίσματα της έκθεσης
- Οι εθνικές εκθέσεις χωρών έδειξαν ότι η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Πολωνία κατέγραψαν τον υψηλότερο αριθμό πυρκαγιών στις χώρες της ΕΕ το 2019·
- Η Ρουμανία (73 444 εκτάρια καμένης έκτασης) ήταν η χώρα όπου προκλήθηκαν οι μεγαλύτερες ζημίες στις προστατευόμενες περιοχές της το 2019, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό σύστημα πληροφοριών για τις δασικές πυρκαγιές (EFFIS)·
- Οι δασικές πυρκαγιές έπληξαν σοβαρά τις προστατευόμενες περιοχές «Natura 2000» της Ευρώπης. Με 159 585 εκτάρια που έχουν καεί το 2019, σχεδόν το ήμισυ της συνολικής καμένης έκτασης στην ΕΕ βρίσκεται σε αυτές τις κύριες ζώνες βιοποικιλότητας·
- Η περίοδος πυρκαγιών του 2019 ήταν, ωστόσο, μία από τις καλύτερες όσον αφορά την πρόληψη ατυχημάτων και την απώλεια ζωών: σημειώθηκαν μόνο τρία ατυχήματα λόγω δασικών πυρκαγιών στις χώρες που περιλαμβάνονται στην έκθεση του 2019.
Η ταχεία χαρτογράφηση της υπηρεσίας διαχείρισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης Copernicus ενεργοποιήθηκε 35 φορές για να βοηθήσει στην καταπολέμηση των δασικών πυρκαγιών το 2019, δηλαδή περισσότερες φορές από οποιοδήποτε έτος μέχρι σήμερα.
Ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας της ΕΕ ενεργοποιήθηκε πέντε φορές για δασικές πυρκαγιές και αναβαθμίστηκε με το rescEU το 2019, στο πλαίσιο του οποίου δημιουργήθηκε ένα νέο ευρωπαϊκό απόθεμα που περιλαμβάνει πυροσβεστικά αεροσκάφη και ελικόπτερα.
Η στρατηγική για τη βιοποικιλότητα που προτάθηκε τον Μάιο στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας προβλέπει δράσεις για τη βελτίωση της υγείας των ευρωπαϊκών δασών και την ενίσχυση της ανθεκτικότητάς μας στις δασικές πυρκαγιές, και περιλαμβάνει τον στόχο φύτευσης τουλάχιστον 3 δισεκατομμυρίων δέντρων έως το 2030.
Η κ. Mariya Gabriel, επίτροπος Καινοτομίας, Έρευνας, Πολιτισμού, Εκπαίδευσης και Νεολαίας, η οποία είναι αρμόδια για το Κοινό Κέντρο Ερευνών, δήλωσε σχετικά: «Εδώ και περισσότερα από είκοσι χρόνια, το Κοινό Κέντρο Ερευνών συνεργάζεται με χώρες σε ολόκληρη την Ευρώπη για να παράσχει τις πλέον επικαιροποιημένες τάσεις όσον αφορά τις δασικές πυρκαγιές, συμβάλλοντας στις προσπάθειες πρόληψης και μειώνοντας τις καταστροφικές επιπτώσεις τους όταν συμβαίνουν πυρκαγιές. Οι μεταβαλλόμενες καιρικές συνθήκες που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή αυξάνουν τον κίνδυνο δασικών πυρκαγιών σε ολόκληρο τον κόσμο. Η γνώση και τα επιστημονικά στοιχεία έχουν καίρια σημασία για τη λήψη των πλέον αποτελεσματικών μέτρων για την πρόληψη των πυρκαγιών αυτών, τη διαφύλαξη των δασών μας, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την προστασία της ζωής.»
Ο επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας, κ. Virginijus Sinkevičius, δήλωσε: «Οι Ευρωπαίοι είδαν φρικτές εικόνες δασικών πυρκαγιών στις δυτικές ακτές των ΗΠΑ, στη Σιβηρία, στην Αυστραλία και στην περιοχή του Αμαζονίου. Αλλά και στην Ευρώπη τα δάση έχουν επίσης πληγεί σοβαρά από πυρκαγιές. Μέρος της αντίδρασης για να εξασφαλιστεί ότι αυτό δεν θα συμβεί σε τόσο καταστροφική κλίμακα συνίσταται στην προστασία και τη διαχείριση των δασών μας με τρόπο που να μειώνει την τρωτότητά τους στις πυρκαγιές, επιτρέποντας παράλληλα στη φύση να αυτοπροστατεύεται. »
Ο αρμόδιος επίτροπος για τη διαχείριση κρίσεων, Janez Lenarčič, δήλωσε τα εξής: «Τα δεδομένα και οι πληροφορίες σχετικά με τους κινδύνους δασικών πυρκαγιών και τις επιδημικές εκρήξεις είναι ουσιαστικής σημασίας. Μας βοηθούν στην πρόληψη και την ετοιμότητα, αλλά και στην ταχύτερη και αποτελεσματικότερη αντίδραση σε περίπτωση καταστροφικών δασικών πυρκαγιών. Με το rescEU και τον ενισχυμένο μηχανισμό πολιτικής προστασίας της ΕΕ είμαστε έτοιμοι να βοηθήσουμε, σε ολόκληρη την Ευρώπη και πέραν αυτής.»
