Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέληξαν σε προσωρινή συμφωνία σχετικά με πρόταση οδηγίας για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας των εργαζομένων σε ψηφιακές πλατφόρμες.
Η οδηγία εισάγει δύο βασικές βελτιώσεις: συμβάλλει στον προσδιορισμό του ορθού καθεστώτος απασχόλησης για πρόσωπα που εργάζονται σε ψηφιακές πλατφόρμες και θεσπίζει τους πρώτους ενωσιακούς κανόνες σχετικά με τη χρήση αλγοριθμικών συστημάτων στον χώρο εργασίας.
Η προσωρινή συμφωνία που επιτεύχθηκε με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αντιμετωπίζει αυτές τις περιπτώσεις εσφαλμένης κατηγοριοποίησης και ανοίγει το δρόμο ώστε οι εργαζόμενοι αυτοί να αναχαρακτηρισθούν ως μισθωτοί. Βάσει της συμφωνίας, οι εργαζόμενοι τεκμαίρεται νομικά ότι είναι μισθωτοί εργαζόμενοι ψηφιακής πλατφόρμας (και όχι αυτοαπασχολούμενοι) εάν η σχέση τους με την πλατφόρμα πληροί τουλάχιστον δύο από τους πέντε δείκτες που ορίζει η οδηγία. Οι δείκτες αυτοί περιλαμβάνουν:
- ανώτατα όρια στην αμοιβή που μπορούν να λαμβάνουν οι εργαζόμενοι
- εποπτεία της απόδοσής τους, μεταξύ άλλων με ηλεκτρονικά μέσα
- έλεγχο της κατανομής ή της ανάθεσης καθηκόντων
- έλεγχο των συνθηκών εργασίας και περιορισμούς στην επιλογή του ωραρίου εργασίας
- περιορισμούς της ελευθερίας τους να οργανώνουν την εργασία τους και κανόνες σχετικά με την εμφάνιση ή τη συμπεριφορά τους.
Επίσης, η συμφωνία που επιτεύχθηκε με το Κοινοβούλιο διασφαλίζει ότι οι εργαζόμενοι ενημερώνονται σχετικά με τη χρήση αυτοματοποιημένων συστημάτων παρακολούθησης και λήψης αποφάσεων. Αποτρέπει επίσης τις ψηφιακές πλατφόρμες εργασίας από την επεξεργασία ορισμένων ειδών δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μέσω αυτοματοποιημένης παρακολούθησης ή λήψης αποφάσεων. Τα δεδομένα αυτά θα περιλαμβάνουν:
- προσωπικά δεδομένα σχετικά με τη συναισθηματική ή ψυχολογική κατάσταση των εργαζομένων σε πλατφόρμα
- δεδομένα σχετικά με ιδιωτικές συνομιλίες
- δεδομένα για την πρόβλεψη πραγματικής ή δυνητικής συνδικαλιστικής δραστηριότητας
- δεδομένα που χρησιμοποιούνται για να συναχθεί η φυλετική ή εθνοτική καταγωγή, το μεταναστευτικό καθεστώς, τα πολιτικά φρονήματα, οι θρησκευτικές πεποιθήσεις ή η κατάσταση της υγείας κάποιου εργαζομένου
- βιομετρικά δεδομένα, εκτός των δεδομένων που χρησιμοποιούνται προς επαλήθευση της ταυτότητας
Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, τα συστήματα αυτά απαιτείται να παρακολουθούνται από ειδικευμένο προσωπικό, το οποίο θα απολαμβάνει ειδικής προστασίας έναντι δυσμενούς μεταχείρισης. Επίσης, για ορισμένες σημαντικές αποφάσεις, όπως η αναστολή λογαριασμών, είναι εγγυημένη ανθρώπινη εποπτεία.
Yolanda Díaz, αντιπρόεδρος της Ισπανίας και Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Οικονομίας:
«Η σημερινή συμφωνία αποτελεί τεράστιο βήμα προόδου για τους περιστασιακούς εργαζομένους στην ΕΕ. Μόλις επιβεβαιωθεί από το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο, θα παρέχει καλύτερη συνολική προστασία για εργαζομένους σε πλατφόρμες. Ειδικότερα, θα συμβάλει ώστε όσοι εργαζόμενοι έχουν εσφαλμένα καταγραφεί ως αυτοαπασχολούμενοι να έχουν ευκολότερη πρόσβαση στα δικαιώματά τους ως μισθωτοί σύμφωνα με το ενωσιακό δίκαιο.»
