Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε μια σειρά μέτρων για την αύξηση του επιπέδου των φιλοδοξιών της όσον αφορά τη βιώσιμη χρηματοδότηση. Αρχικά, η νέα στρατηγική για τη βιώσιμη χρηματοδότηση καθορίζει διάφορες πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και άλλων περιβαλλοντικών προκλήσεων, ενώ αυξάνει παράλληλα τις επενδύσεις —και τη συμμετοχικότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ)— στη μετάβαση της ΕΕ προς μια βιώσιμη οικονομία. Η πρόταση για το ευρωπαϊκό πρότυπο πράσινων ομολόγων, που εγκρίθηκε επίσης σήμερα, θα δημιουργήσει ένα εθελοντικό πρότυπο υψηλής ποιότητας για ομόλογα που χρηματοδοτούν βιώσιμες επενδύσεις. Τέλος, η Επιτροπή εξέδωσε σήμερα κατ’ εξουσιοδότηση πράξη σχετικά με τις πληροφορίες που πρέπει να δημοσιοποιούνται από χρηματοπιστωτικές και μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις σχετικά με τον βαθμό βιωσιμότητας των δραστηριοτήτων τους, βάσει του άρθρου 8 του κανονισμού περί ταξινόμησης της ΕΕ.
Οι πρωτοβουλίες αυτές αναδεικνύουν τον παγκόσμιο ηγετικό ρόλο της ΕΕ στον καθορισμό διεθνών προτύπων για τη βιώσιμη χρηματοδότηση. Η Επιτροπή προτίθεται να συνεργαστεί στενά με όλους τους διεθνείς εταίρους, μεταξύ άλλων μέσω της διεθνούς πλατφόρμας για τη βιώσιμη χρηματοδότηση, με σκοπό τη συνεργασία για την οικοδόμηση ενός ισχυρού διεθνούς συστήματος βιώσιμης χρηματοδότησης.
Μια νέα στρατηγική για τη βιώσιμη χρηματοδότηση
Τα τελευταία χρόνια, η ΕΕ έχει καταστεί πολύ πιο φιλόδοξη όσον αφορά την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Η Επιτροπή έχει ήδη λάβει πρωτοποριακά μέτρα για την οικοδόμηση των θεμελίων για μια βιώσιμη χρηματοδότηση. Η βιωσιμότητα αποτελεί κεντρικό στοιχείο της ανάκαμψης της ΕΕ από την πανδημία της COVID-19 και ο χρηματοπιστωτικός τομέας θα συμβάλει καθοριστικά στην επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
Η σημερινή στρατηγική περιλαμβάνει έξι δέσμες δράσεων:
- Επέκταση της υφιστάμενης εργαλειοθήκης για τη βιώσιμη χρηματοδότηση ώστε να διευκολυνθεί η πρόσβαση σε χρηματοδότηση μετάβασης
- Βελτίωση της συμμετοχικότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) και των καταναλωτών, μέσω της παροχής των κατάλληλων εργαλείων και κινήτρων για πρόσβαση σε χρηματοδότηση μετάβασης
- Ενίσχυση της ανθεκτικότητας του οικονομικού και χρηματοπιστωτικού συστήματος έναντι των κινδύνων βιωσιμότητας
- Αύξηση της συμβολής του χρηματοπιστωτικού τομέα στη βιωσιμότητα
- Διασφάλιση της ακεραιότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος της ΕΕ και παρακολούθηση της ομαλής μετάβασής του προς τη βιωσιμότητα
- Ανάπτυξη διεθνών πρωτοβουλιών και προτύπων στον τομέα της βιώσιμης χρηματοδότησης και στήριξη των χωρών εταίρων της ΕΕ
Η Επιτροπή θα υποβάλει έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της στρατηγικής έως το τέλος του 2023 και θα στηρίξει ενεργά τα κράτη μέλη στις προσπάθειές τους για βιώσιμη χρηματοδότηση.
Ένα ευρωπαϊκό πρότυπο πράσινων ομολόγων (EUGBS)
Η Επιτροπή πρότεινε επίσης σήμερα κανονισμό για ένα εθελοντικό ευρωπαϊκό πρότυπο πράσινων ομολόγων (EUGBS). Η πρόταση αυτή θα δημιουργήσει ένα εθελοντικό πρότυπο υψηλής ποιότητας διαθέσιμο σε όλους τους εκδότες (ιδιωτικούς και κρατικούς) με σκοπό να συμβάλει στη χρηματοδότηση βιώσιμων επενδύσεων. Τα πράσινα ομόλογα χρησιμοποιούνται ήδη για την άντληση χρηματοδότησης σε τομείς όπως η παραγωγή και διανομή ενέργειας, η αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων στέγαση και οι υποδομές μεταφορών με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Παρατηρείται επίσης μεγάλο ενδιαφέρον μεταξύ των επενδυτών για τα συγκεκριμένα ομόλογα. Ωστόσο, υπάρχει δυνατότητα κλιμάκωσης και αύξησης των περιβαλλοντικών φιλοδοξιών της αγοράς πράσινων ομολόγων. Το EUGBS θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για τον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρήσεις και οι δημόσιες αρχές μπορούν να εκδίδουν πράσινα ομόλογα για την άντληση κεφαλαίων από τις κεφαλαιαγορές με σκοπό τη χρηματοδότηση φιλόδοξων επενδύσεων, τηρώντας παράλληλα αυστηρές απαιτήσεις βιωσιμότητας και προστασίας των επενδυτών έναντι της προβολής ψευδοοικολογικής ταυτότητας. Ειδικότερα:
- Οι εκδότες πράσινων ομολόγων θα έχουν στη διάθεσή τους ένα ισχυρό εργαλείο ώστε να αποδεικνύουν ότι χρηματοδοτούν πράσινα έργα που ευθυγραμμίζονται με την ταξινομία της ΕΕ.
- Οι επενδυτές που αγοράζουν τα ομόλογα θα είναι σε θέση να διαπιστώνουν ευκολότερα ότι οι επενδύσεις τους είναι βιώσιμες, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο προβολής ψευδοοικολογικής ταυτότητας.
Το νέο EUGBS θα είναι ανοικτό σε κάθε εκδότη πράσινων ομολόγων, συμπεριλαμβανομένων των εκδοτών που βρίσκονται εκτός της ΕΕ. Το προτεινόμενο πλαίσιο προβλέπει τέσσερις βασικές απαιτήσεις:
- Τα κεφάλαια που συγκεντρώνονται από το ομόλογο θα πρέπει να διατίθενται πλήρως σε έργα ευθυγραμμισμένα με την ταξινομία της ΕΕ·
- Πρέπει να υπάρχει πλήρης διαφάνεια σχετικά με τον τρόπο κατανομής των εσόδων που προέρχονται από ομόλογα μέσω λεπτομερών απαιτήσεων υποβολής εκθέσεων·
- Όλα τα πράσινα ομόλογα της ΕΕ πρέπει να ελέγχονται από εξωτερικό ελεγκτή ώστε να διασφαλίζεται η συμμόρφωσή τους με τον κανονισμό και η ευθυγράμμιση των χρηματοδοτούμενων έργων με την ταξινομία. Προβλέπεται ειδική και περιορισμένη ευελιξία για τον σκοπό αυτό για τους κρατικούς εκδότες·
- Οι εξωτερικοί ελεγκτές που παρέχουν υπηρεσίες σε εκδότες πράσινων ομολόγων της ΕΕ πρέπει να είναι εγγεγραμμένοι και να τελούν υπό την εποπτεία της Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών και Αγορών. Με τον τρόπο αυτό, θα διασφαλίζεται η ποιότητα και η αξιοπιστία των υπηρεσιών και των ελέγχων τους με στόχο την προστασία των επενδυτών και τη διασφάλιση της ακεραιότητας της αγοράς. Προβλέπεται ειδική και περιορισμένη ευελιξία για τον σκοπό αυτό για τους κρατικούς εκδότες.
Βασικός στόχος είναι η δημιουργία ενός νέου «χρυσού προτύπου» για τα πράσινα ομόλογα, με το οποίο θα μπορούν να συγκρίνονται και άλλα πρότυπα της αγοράς και το οποίο μπορεί, ενδεχομένως, να συμβάλλει στην ευθυγράμμισή τους. Στόχος του εν λόγω προτύπου θα είναι η αντιμετώπιση των ανησυχιών σχετικά με την προβολή ψευδοοικολογικής ταυτότητας και την προστασία της ακεραιότητας της αγοράς, ώστε να εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση νόμιμων περιβαλλοντικών έργων. Μετά τη σημερινή έγκρισή της, η πρόταση της Επιτροπής θα υποβληθεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο στο πλαίσιο της συννομοθετικής διαδικασίας.
Βιώσιμη χρηματοδότηση και ταξινομία της ΕΕ
Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε επίσης την κατ’ εξουσιοδότηση πράξη για τη συμπλήρωση του άρθρου 8 του κανονισμού περί ταξινόμησης, που απαιτεί από τις χρηματοπιστωτικές και μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις να παρέχουν πληροφορίες στους επενδυτές σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιδόσεις των περιουσιακών στοιχείων και των οικονομικών δραστηριοτήτων τους. Οι αγορές και οι επενδυτές χρειάζονται σαφείς και συγκρίσιμες πληροφορίες σχετικά με τη βιωσιμότητα προκειμένου να αποτραπεί η προβολή ψευδοοικολογικής ταυτότητας. Η σημερινή κατ’ εξουσιοδότηση πράξη προσδιορίζει το περιεχόμενο, τη μεθοδολογία και την παρουσίαση των πληροφοριών που πρέπει να δημοσιοποιούνται από μεγάλες χρηματοπιστωτικές και μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις σχετικά με το μερίδιο των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων, των επενδύσεων ή των δανειοδοτικών δραστηριοτήτων τους που ευθυγραμμίζονται με την ταξινομία της ΕΕ.
Οι μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις θα πρέπει να δημοσιοποιούν το μερίδιο του κύκλου εργασιών, του κεφαλαίου και των λειτουργικών δαπανών τους που σχετίζονται με περιβαλλοντικά βιώσιμες οικονομικές δραστηριότητες, όπως ορίζεται στον κανονισμό περί ταξινόμησης, στην κατ’ εξουσιοδότηση πράξη σχετικά με την ταξινομία της ΕΕ για το κλίμα, που εγκρίθηκε επίσημα στις 4 Ιουνίου 2021, και σε τυχόν μελλοντικές κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις για άλλους περιβαλλοντικούς στόχους. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, κυρίως οι μεγάλες τράπεζες, οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων, οι επιχειρήσεις επενδύσεων και οι ασφαλιστικές/αντασφαλιστικές εταιρείες, θα πρέπει να δημοσιοποιούν το μερίδιο των περιβαλλοντικά βιώσιμων οικονομικών δραστηριοτήτων επί του συνόλου των περιουσιακών στοιχείων που χρηματοδοτούν ή στα οποία επενδύουν.
Η κατ’ εξουσιοδότηση πράξη θα διαβιβαστεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο ώστε να εξεταστεί για περίοδο 4 μηνών, η οποία μπορεί να παραταθεί μία φορά κατά 2 μήνες.
Μέλη της Επιτροπής προέβησαν στις ακόλουθες δηλώσεις:
Ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος κ. Βάλντις Ντομπρόβσκις, ο οποίος εποπτεύει επίσης τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και την Ένωση Κεφαλαιαγορών, δήλωσε τα εξής: «Η σημερινή στρατηγική για τη βιώσιμη χρηματοδότηση είναι καίριας σημασίας για την ενθάρρυνση της ιδιωτικής χρηματοδότησης με σκοπό την επίτευξη των στόχων μας για το κλίμα και την αντιμετώπιση άλλων περιβαλλοντικών προκλήσεων. Θέλουμε επίσης να δημιουργήσουμε βιώσιμες ευκαιρίες χρηματοδότησης για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Θα συνεργαστούμε με τους διεθνείς εταίρους μας για την εμβάθυνση της συνεργασίας στον τομέα της βιώσιμης χρηματοδότησης, καθώς οι παγκόσμιες προκλήσεις απαιτούν παγκόσμια δράση. Προτείνουμε επίσης ένα πρότυπο πράσινων ομολόγων για την καταπολέμηση της προβολής ψευδοοικολογικής ταυτότητας και τη σαφή αναγνώριση των ομολόγων που αντιπροσωπεύουν πραγματικά βιώσιμη επένδυση.»
Η κ. Μαρέιντ Μαγκίνες, επίτροπος αρμόδια για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και την Ένωση Κεφαλαιαγορών, δήλωσε τα εξής: «Η σημερινή στρατηγική καθορίζει τον φιλόδοξο χάρτη πορείας μας στον τομέα της βιώσιμης χρηματοδότησης για τα επόμενα χρόνια. Για να επιτύχουμε τους στόχους μας για το κλίμα, απαιτούνται συνεχείς προσπάθειες ώστε να εξασφαλίσουμε τη διοχέτευση περισσότερων χρηματικών ροών προς μια βιώσιμη οικονομία. Απαιτούνται σημαντικές επενδύσεις για την προώθηση της πράσινης οικονομίας και τη δημιουργία μιας κοινωνίας χωρίς αποκλεισμούς, ώστε όλοι να μπορούν να διαδραματίσουν τον ρόλο τους. Πρέπει να εντείνουμε την παγκόσμια συνεργασία σε θέματα που αφορούν το κλίμα και το περιβάλλον, διότι η ΕΕ δεν μπορεί να αντιμετωπίσει μόνη της την κλιματική αλλαγή —ο συντονισμός και η ανάληψη δράσης σε διεθνές επίπεδο είναι ουσιαστικής σημασίας. Επιπλέον, η πρότασή μας για το πρότυπο πράσινων ομόλογων της ΕΕ θα αποτελέσει σημείο αναφοράς στην αγορά και θα ανταποκρίνεται στην ανάγκη των επενδυτών για ένα αξιόπιστο και ισχυρό εργαλείο όταν επενδύουν με βιώσιμο τρόπο.»
