Μία νέα περίοδο στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις εγκαινίασε ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την διάρκεια της συνέντευξης Τύπου με το πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος συναντήθηκε σήμερα με τον Έλληνα πρωθυπουργό.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έφτασε στο Μαξίμου λίγο μετά τις 12 το μεσημέρι για τη συνάντησή του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Ο Έλληνας πρωθυπουργός υποδέχθηκε τον Τούρκο πρόεδρο στα σκαλιά του Μαξίμου έχοντας και έναν σύντομο διάλογο πριν να φτάσουν στην είσοδο του κτηρίου για τις τυπικές φωτογραφίες.
Κατά την συνέντευξη Τύπου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε ιδιαίτερη αναφορά στη συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας, τονίζοντας ότι «σηματοδοτεί την πρόθεση των δύο χωρών να αναζητήσουν νέους δημιουργικούς δρόμους στις μεταξύ τους σχέσεις». Την ίδια στιγμή, αναφέρθηκε στην ενεργειακή και την πληθωριστική κρίση, καθώς και στις συγκρούσεις που μαίνονται στην ευρύτερη περιοχή.
Αναφερόμενος στις διμερείς σχέσεις, ο Έλληνας πρωθυπουργός είπε: «Αλλά και οι διμερείς σχέσεις γνώρισαν διακυμάνσεις. Κάποιες στιγμές τις απείλησαν επικίνδυνα. Και μαζί τους την ασφάλεια και την ειρήνη στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Γι αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό ότι τους τελευταίους μήνες οι χώρες βαδίζουν σε ένα πιο ήρεμο μονοπάτι. Ελλάδα και Τουρκία οφείλουν να ζουν ειρηνικά, να διατυπώνουν τις διαφωνίες τους που είναι γνωστές να τις συζητούν λύσεις και αν αυτές δεν γεφυρώνονται να μην παράγουν αυτόματα εντάσεις και κρίσεις.
Και σε αυτή την κατεύθυνση στο Βίλνιους συμφωνήσαμε να πιάσουμε το νήμα των επαφών μας με στόχο να αναζητήσουμε τρόπους συνεργασίας. Ο οδικός χάρτης τον οποίο υιοθετήσαμε συμπεριέλαβε 3 επίπεδα τον πολιτικό διάλογο, τη θετική ατζέντα και τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Κι εμείς οι ίδιοι αγαπητέ πρόεδρε συναντιόμαστε για τρίτη φορά σε 6 μήνες», είπε, απευθυνόμενος στον Τούρκο πρόεδρο.
Αναφορικά με το μεταναστευτικό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε την σημαντική μείωση των ροών το τελευταίο διάστημα «ως αποτέλεσμα της φύλαξης των συνόρων αλλά και της πολύ καλύτερης συνεργασίας αστυνομίας λιμενικού και ακτοφυλακής των δύο χωρών και αυτή η συνεργασία μπορεί και πρέπει να βελτιωθεί ακόμα περισσότερο».
Κατόπιν, ο ίδιος αναφέρθηκε στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην Ε.Ε., λέγοντας ότι η Ελλάδα στηρίζει αυτή την προοπτική, προσθέτοντας ότι η χώρα μας «ζήτησε και εξασφάλισε την έγκριση της Ε.Ε. ώστε να ενεργοποιηθεί η δυνατότητα Τούρκων πολιτών και των οικογενειών τους να επισκέπτονται όλο τον χρόνο για επτά ημέρες 10 νησιά μας που είτε έχουν προσφυγικές δομές είτε έχουν άμεση πορθμειακή σύνδεση με την Τουρκία».
Επιπλέον, μίλησε για τις εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο συμπεριλαμβανομένου του Κυπριακού. «Οφείλουμε να συγκλίνουμε στην τήρηση της διεθνούς νομιμότητας, στον απόλυτο σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας των κρατών και στην προστασία των ανθρωπίνων αξιών και ειδικά στους αμάχους πρόσθεσε ο Έλληνας πρωθυπουργός στην αναφορά των συζητήσεων που έκανε με τον Τούρκο πρόεδρο σε θέματα όπως η Μέση Ανατολή, η Ουκρανία και ο Καύκασος.
Διαφωνούμε στο Κυπριακό, για εμάς δεν υπάρχει λύση πέραν αυτών του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και ο διάλογος πρέπει να ξεκινήσει από εκεί που διακόπηκε το 2017. Μόνο μέσα από αυτόν μπορεί να υπάρξει λύση».
Επίσης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπενθύμισε την υπογραφή του Συμφώνου Φιλίας μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας (Ελευθέριος Βενιζέλος και Ισμέτ Ινονού) τον Οκτώβριο του 1930, ανακοινώνοντας 100 χρόνια μετά την υπογραφη της Συνθήκης της Λωζάνης τη σύναψη διακήρυξης περί σχέσεων φιλίας και καλής γειτονίας «μια διακήρυξη που οραματίστηκε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης όταν παρέλαβε το 1997 το μεγάλο βραβείο Ειρήνης και Φιλίας Αμπντί Ιπεκτσί. Διακήρυξη που υπογράψαμε σεβόμενοι απόλυτα τα δικαιώματα που απορρέουν από την κυριαρχία κάθε χώρας. Καθορίζει τις αρχές και τα ορόσημα του διαλόγου και τα όρια της συνεργασίας».
Ο ίδιος σχολίασε ότι επόμενα βήματα είναι η ενίσχυση των ΜΟΕ και οι συνομιλίες για «οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο που σύμφωνα με την Ελλάδα είναι η μόνη διαφορά που θα μπορούσε να αχθεί σε διεθνή διαιτησία, με πυξίδα πάντα το διεθνές δίκαιο και το δίκαιο της Θάλασσας».
Στη συνέχεια, προανήγγειλε επίσκεψη στην Τουρκία την άνοιξη του 2024 πριν από την Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ τον Ιούνιο του 2024.
Ερντογάν: Διατήρηση ανοικτών διαύλων επικοινωνίας
Από την πλευρά του, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εξέφρασε την ικανοποίησή του για την επίσκεψη στη χώρα μας, τονίζοντας ότι θα μπορούσε να πραγματοποιείται σε ετήσια βάση. Μάλιστα, δεν παρέλειψε να τονίσει την σημασία της διατήρησης «ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας».
«Με τη διακήρυξη της Αθήνας επιβεβαιώσαμε τη βούληση για ανάπτυξη των σχέσεών μας. Αισθανόμαστε ικανοποίηση που βλέπουμε τα αποτελέσματα. Συμφωνήσαμε να ανεβάσουμε στα 10 δισ το διμερές εμπόριο που τώρα είναι 5 δισ. ευρώ. Επιθυμούμε να αναπτύξουμε σχέσεις στον τουριστικό και τον πολιτιστικό τομέα», ανέφερε ο Τούρκος πρόεδρος.
Επιπλέον, ο ίδιος αναφέρθηκε στον προσφυγικό καταυλισμό του Λαυρίου που δεν βρίσκεται σε λειτουργία, σημειώνοντας πως «απαιτείται προσοχή να μην υπάρξουν παρόμοιοι καταυλισμοί που δίνουν καταφύγιο σε τρομοκράτες στην Ελλάδα».
Κατόπιν, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έκανε ιδιαίτερη μνεία στη Λωρίδα της Γάζας. «Μιλήσαμε για το δράμα στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη και ειδικά στη Γάζα. Από την αρχή είπαμε ως Τουρκίας ότι δεν εγκρίνουμε να στοχοποιούνται άμαχοι στη Γάζα. Η σφαγή 17.000 αμάχων, ως επί το πλείστον γυναικών και παιδιών πληγώνουν τις συνειδήσεις. Η διεθνής κοινότητα δεν θα πρέπει να σιωπά μπροστά στα εγκληματα πολέμου.
Η επίτευξη της μόνιμης εκεχειρίας το συντομότερο δυνατόν και η διασφάλιση της απρόσκοπτης ροής ανθρωπιστικής βοήθειας θα πρέπει να γίνει προτεραιότητα για όλους. Η ίδρυση ανεξάρτητου παλαιστινιακού στα όρια του 1967 αποτελεί μονόδρομο. Ανακοινώσαμε ότι ως Τουρκιά αναλαμβάνουμε το καθήκον ως εγγυήτρια χώρα», ανέφερε.
Ολοκληρώνοντας, ο πρόεδρος της Τουρκίας δήλωσε: «Είμαστε γειτονικές χώρες που μοιραζόμαστε την ίδια θάλασσα, την ίδια γεωγραφία, το ίδιο κλίμα. Είναι αρκετά φυσικό να υπάρχουν προβλήματα ανάμεσα σε δύο χώρες πόσο μάλλον σε αδέλφια. Το θέμα είναι η βούληση για την επίλυση. Εμείς θέλουμε να μετατρέψουμε το Αιγαίο σε θάλασσα ειρήνης και συνεργασίας.
Θέλουμε να γίνουμε παράδειγμα για τα κοινά βήματα . Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα τόσο μεγάλο μεταξύ μας ώστε να μην μπορεί να λυθεί αρκεί να κινηθούμε με καλή πίστη και να επικεντρωθούμε στη μεγάλη εικόνα και να μην γίνουμε από αυτούς που περνάνε τη θάλασσα και πνίγονται στο ποτάμι.
Είμαστε ικανοποιημένοι που έχει τέτοια αντίληψη και ο Μητσοτάκης. Ευχαριστώ τον πρωθυπουργό Μητσοτάκη και εύχομαι οι συνομιλίες να βγουν σε καλό για τους δύο λαούς μας και σας περιμένω στην Άγκυρα να σας φιλοξενήσω για την επόμενη συνάντηση».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε στην αναφορά Ερντογάν περί τουρκικής μειονότητας στη Θράκη, κάνοντας λόγο για μουσουλμανική. «Ξέρετε, για εμάς και για εμένα προσωπικά, η Θράκη αποτελεί ένα παράδειγμα αρμονικής συνύπαρξης χριστιανών και μουσουλμάνων και οι μουσουλμάνοι συμπολίτες μας έχουν -και αγωνιζόμαστε πάντα να διασφαλίζουμε στην πράξη- ίσες ευκαιρίες. Σε αυτή την κατεύθυνση αγωνιζόμαστε. Ο προσδιορισμός της ιδιότητας της μειονότητας ως μουσουλμανικής καθορίζεται από την ίδια τη Συνθήκη της Λωζάνης. Χρέος δικό μας είναι αυτό το κλίμα της αρμονικής συνύπαρξης, είναι χρέος της ελληνικής έννομης τάξης, να το διασφαλίσουμε και να το ενισχύσουμε. Και θέλω να σας διαβεβαιώσω, και να διαβεβαιώσω βέβαια όλους τους μουσουλμάνους συμπολίτες μας, ότι προς αυτή την κατεύθυνση η Ελληνική Κυβέρνηση θα εξακολουθεί να δουλεύει νυχθημερόν».
Συνάντηση με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συναντήθηκε με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, στο Προεδρικό Μέγαρο στις 11:30.
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρθηκε στην συνάντηση, λέγοντας: «Τα τραγικά συμβάντα στις χώρες μας έγιναν άφορμή για να επιβεβαιωθεί ότι το αίσθημα αλληλεγγύης σε δύσκολες συνθήκες ενώνει τους δύο λαούς. Η διαπίστωση αυτή αποτελεί ισχυρή βάση για την πολιτική βούληση εδραίωσης που θα επιτρέψει την εμβάθυνση της συνεργασίας και την αποφυγή εντάσεων στις διμερείς μας σχέσεις.
Εάν αναλογιστούμε το τι γίνεται στον περίγυρό μας είναι αναγκαίο περισσότερο από ποτέ Ελλάδα και Τουρκία να συνεργαστούν για ενίσχυση της ευημερίας και τη διαφύλαξη της ειρήνης, της σταθερότητας και του σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου καθώς και για την προώθηση σχέσεων καλής γειτονιάς προς όφελος των δύο λαών μας.
Έχοντας επίγνωση του γεγονότος, ότι υπάρχουν ζητήματα, στα οποία έχουμε διαφορετικές προσεγγίσεις, είναι σημαντική η διατήρηση και εμπέδωση του εποικοδομητικού κλίματος» και πρόσθεσε ότι «η παρουσία σας, σήμερα στην Ελλάδα, μετά την πάροδο έξι ετών, πιστεύω ότι αντανακλά, το θετικό αυτό πνεύμα».
Ολοκληρώνοντας, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας ευχήθηκε ειρήνη και ευημερία στον φίλο λαό της Τουρκίας, καθώς και παραγωγικές συνομιλίες, στο πλαίσιο του 5ου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδος-Τουρκίας και καλωσόρισε και πάλι τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Ελλάδα.
Από την πλευρά του, ο ηγέτης της Τουρκίας είπε ότι «αυτή η Σύνοδος θα αποτελέσει την αρχή για μια νέα εποχή στις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας».
Τέλος, ανέφερε: «Οι υπουργοί των δύο χωρών θα κάνουν εποικοδομητικές συναντήσεις. Θα συζητήσουμε ποια βήματα μπορούμε να κάνουμε σε όλα τα ζητήματα. Φυσικά, ο στόχος είναι να αυξήσουμε τον όγκο των εμπορικών συναλλαγών μεταξύ μας από 5,5 δισεκατομμύρια δολάρια σε 10 δισεκατομμύρια δολάρια. Θα συζητήσουμε ποια βήματα μπορούμε να κάνουμε σε ποιους τομείς προς αυτή την κατεύθυνση. Όλοι οι φίλοι μας υπουργοί έχουν κάνει τις προκαταρκτικές προετοιμασίες. Θα συνεχίσουμε τον δρόμο μας με πιο ευνοϊκό τρόπο. Πιστεύω ότι θα είναι καλύτερα για το μέλλον και των δύο μερών να μιλάμε βλέποντας το ποτήρι μισογεμάτο».
