Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε τη νέα στρατηγική της ΕΕ για τα δάση με ορίζοντα το 2030, μια εμβληματική πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας που βασίζεται στη στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030. Η στρατηγική συμβάλλει στη δέσμη των προτεινόμενων μέτρων με σκοπό τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030 και την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050 στην ΕΕ. Επίσης, βοηθάει την ΕΕ να τηρήσει τη δέσμευσή της να ενισχύσει τις απορροφήσεις της από φυσικές καταβόθρες σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα. Η στρατηγική για τα δάση, αντιμετωπίζοντας από κοινού τις κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές πτυχές, αποσκοπεί στη διασφάλιση της πολυλειτουργικότητας των δασών της ΕΕ και αναδεικνύει τον κομβικό ρόλο που διαδραματίζουν οι δασοκόμοι.
Τα δάση είναι σπουδαίος σύμμαχος για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και της απώλειας βιοποικιλότητας. Λειτουργούν ως καταβόθρες διοξειδίου του άνθρακα και μας βοηθούν να περιορίσουμε τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής, ελαττώνοντας, για παράδειγμα, τη θερμοκρασία των πόλεων, προστατεύοντάς μας από σοβαρές πλημμύρες και μειώνοντας τις επιπτώσεις της ξηρασίας. Δυστυχώς τα δάση της Ευρώπης υφίστανται πολλές διαφορετικές πιέσεις, συμπεριλαμβανομένης της κλιματικής αλλαγής.
Προστασία, αποκατάσταση και βιώσιμη διαχείριση των δασών
Η στρατηγική για τα δάση καθορίζει ένα όραμα και συγκεκριμένες δράσεις για να αυξηθεί η έκταση και να βελτιωθεί η ποιότητα των δασών στην ΕΕ, καθώς και για να ενισχυθούν οι προσπάθειες για την προστασία, την αποκατάσταση και την ανθεκτικότητά τους. Οι προτεινόμενες δράσεις θα αυξήσουν τη δέσμευση του άνθρακα μέσω των βελτιωμένων καταβοθρών και αποθεμάτων, συμβάλλοντας έτσι στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής. Η στρατηγική είναι προσηλωμένη στην αυστηρή προστασία των πρωτογενών και παλαιών δασών, στην αποκατάσταση των υποβαθμισμένων δασών και στη διασφάλιση της βιώσιμης διαχείρισής τους, κατά τρόπο που να διαφυλάσσει τις ζωτικές υπηρεσίες οικοσυστήματος που παρέχουν τα δάση και από τις οποίες εξαρτάται η κοινωνία.
Η στρατηγική προωθεί τις φιλικότερες προς το κλίμα και τη βιοποικιλότητα πρακτικές διαχείρισης των δασών, δίνει έμφαση στην ανάγκη να διατηρηθεί η χρήση της ξυλώδους βιομάζας εντός των ορίων της αειφορίας και ενθαρρύνει τη βέλτιστη αξιοποίηση του ξύλου σύμφωνα με την αρχή της αλυσιδωτής χρήσης.
Εξασφάλιση της πολυλειτουργικότητας των δασών της ΕΕ
Η στρατηγική προβλέπει, επίσης, την ανάπτυξη καθεστώτων ενισχύσεων για τους ιδιοκτήτες και τους διαχειριστές δασών που παρέχουν εναλλακτικές υπηρεσίες οικοσυστήματος, π.χ. διατηρώντας μέρη των δασών τους ανέπαφα. Η νέα κοινή γεωργική πολιτική (ΚΓΠ), μεταξύ άλλων, θα αποτελέσει ευκαιρία για μια πιο στοχευμένη στήριξη στους δασοκόμους και για τη βιώσιμη ανάπτυξη των δασών. Η νέα επικαιροποιημένη δομή διακυβέρνησης για τα δάση θα δημιουργήσει έναν πιο ανοικτό χώρο για τα κράτη μέλη, τους ιδιοκτήτες και τους διαχειριστές δασών, τη βιομηχανία, την ακαδημαϊκή κοινότητα και την κοινωνία των πολιτών ώστε να συζητήσουν σχετικά με το μέλλον των δασών στην ΕΕ και να συμβάλουν στη διατήρηση αυτών των πολύτιμων πόρων για τις επόμενες γενιές.
Τέλος, στη στρατηγική για τα δάση ανακοινώνεται νομοθετική πρόταση για την ενίσχυση της παρατήρησης των δασών, την υποβολή εκθέσεων και τη συλλογή δεδομένων στην ΕΕ. Η εναρμονισμένη συλλογή δεδομένων στο επίπεδο της ΕΕ, σε συνδυασμό με τον στρατηγικό σχεδιασμό στο επίπεδο των κρατών μελών, θα μας επιτρέψει να σχηματίσουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα της κατάστασης, της προόδου και της προβλεπόμενης ανάπτυξης των δασών στην ΕΕ. Αυτό είναι υψίστης σημασίας για να διασφαλιστεί ότι τα δάση μπορούν να επιτελέσουν τις ποικίλες λειτουργίες τους όσον αφορά το κλίμα, τη βιοποικιλότητα και την οικονομία.
Η στρατηγική συνοδεύεται από χάρτη πορείας για τη φύτευση 3 δισεκατομμυρίων επιπλέον δέντρων σε ολόκληρη την Ευρώπη έως το 2030, με πλήρη σεβασμό των οικολογικών αρχών: το κατάλληλο δέντρο στον κατάλληλο τόπο και για τον κατάλληλο σκοπό.
Μέλη της Επιτροπής προέβησαν στις ακόλουθες δηλώσεις:
Ο κ. Φρανς Τίμερμανς, εκτελεστικός αντιπρόεδρος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, δήλωσε: «Τα δάση φιλοξενούν το μεγαλύτερο μέρος της βιοποικιλότητας που βρίσκουμε στη Γη. Για να είναι καθαρό το νερό μας και εύφορα τα εδάφη μας, χρειαζόμαστε υγιή δάση. Τα δάση της Ευρώπης κινδυνεύουν. Γι’ αυτό θα εργαστούμε για την προστασία και την αποκατάστασή τους, καθώς και για να στηρίξουμε τους δασοκόμους και τους διαχειριστές των δασών. Είμαστε άλλωστε όλοι μέρος της φύσης. Τα μέτρα που λαμβάνουμε για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και της κρίσης βιοποικιλότητας είναι για τη δική μας υγεία και το μέλλον μας.»
Ο επίτροπος Γεωργίας, κ. Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, δήλωσε σχετικά: «Τα δάση είναι οι πνεύμονες της Γης μας: είναι ζωτικής σημασίας για το κλίμα, τη βιοποικιλότητα, το έδαφος και την ποιότητα του αέρα μας. Τα δάση είναι επίσης οι πνεύμονες της κοινωνίας και της οικονομίας μας: εξασφαλίζουν μέσα διαβίωσης στις αγροτικές περιοχές, παρέχουν βασικά προϊόντα για τους πολίτες μας και έχουν βαθιά κοινωνική αξία λόγω της φύσης τους. Η νέα στρατηγική για τα δάση αναγνωρίζει αυτή την πολυλειτουργικότητα και δείχνει πώς οι περιβαλλοντικές φιλοδοξίες μπορούν να συμβαδίζουν με την οικονομική ευημερία. Μέσω της στρατηγικής αυτής και με τη στήριξη της νέας κοινής γεωργικής πολιτικής, τα δάση και οι δασοκόμοι μας θα εμφυσήσουν νέα πνοή σε μια βιώσιμη, εύπορη και κλιματικά ουδέτερη Ευρώπη.»
Ο επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας, κ. Βιργκίνιους Σινκέβιτσιους, δήλωσε: «Τα ευρωπαϊκά δάση αποτελούν πολύτιμη φυσική κληρονομιά την οποία δεν πρέπει να θεωρούμε δεδομένη. Η προστασία, η αποκατάσταση και η ενίσχυση της ανθεκτικότητας των ευρωπαϊκών δασών είναι ουσιαστικής σημασίας όχι μόνο για την αντιμετώπιση των κρίσεων του κλίματος και της βιοποικιλότητας, αλλά και για τη διαφύλαξη των κοινωνικοοικονομικών λειτουργιών των δασών. Η τεράστια συμμετοχή στις δημόσιες διαβουλεύσεις δείχνει ότι οι Ευρωπαίοι νοιάζονται για το μέλλον των δασών μας. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο προστατεύουμε, διαχειριζόμαστε και καλλιεργούμε τα δάση μας ώστε να αποκομίσουμε πραγματικά οφέλη για όλους μας.»
