Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε σήμερα συμπεράσματα σχετικά με την αξιοποίηση των ευκαιριών της ψηφιοποίησης για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη.
Η περαιτέρω ψηφιοποίηση των δικαστικών συστημάτων των κρατών μελών έχει τεράστιες δυνατότητες να συνεχίσει να διευκολύνει και να βελτιώνει την πρόσβαση των πολιτών στη δικαιοσύνη σε ολόκληρη την ΕΕ. Τα ψηφιακά εργαλεία μπορούν να συμβάλουν στην καλύτερη οργάνωση των διαδικασιών και στην αυτοματοποίηση και επιτάχυνση της διεκπεραίωσης τυποποιημένων και ομοιόμορφων καθηκόντων, αυξάνοντας έτσι την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα των δικαστικών διαδικασιών. Η κρίση της νόσου COVID-19 έχει επιβεβαιώσει την ανάγκη επενδύσεων και χρήσης ψηφιακών εργαλείων στις δικαστικές διαδικασίες.
Στο πλαίσιο αυτό, το Συμβούλιο παροτρύνει, μέσω των συμπερασμάτων του, τα κράτη μέλη να αυξήσουν τη χρήση ψηφιακών εργαλείων σε όλα τα στάδια των δικαστικών διαδικασιών και καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει έως το τέλος του 2020 ολοκληρωμένη ενωσιακή στρατηγική για την ψηφιοποίηση της δικαιοσύνης. Τονίζει επίσης ότι η χρήση ψηφιακών τεχνολογιών δεν θα πρέπει να θίγει τις θεμελιώδεις αρχές των δικαστικών συστημάτων, συμπεριλαμβανομένων της ανεξαρτησίας και της αμεροληψίας των δικαστηρίων, της εγγύησης πραγματικής δικαστικής προστασίας και του δικαιώματος δίκαιης και δημόσιας ακρόασης.
Στα συμπεράσματα επισημαίνεται επιπλέον ότι είναι απαραίτητη η προώθηση των ψηφιακών δεξιοτήτων στον τομέα της δικαιοσύνης, ώστε να μπορούν οι δικαστές, οι εισαγγελείς, το δικαστικό προσωπικό και όσοι ασκούν επαγγέλματα συναφή με τη δικαιοσύνη να χρησιμοποιούν τα ψηφιακά εργαλεία αποτελεσματικά και με τον δέοντα σεβασμό των δικαιωμάτων και ελευθεριών όσων επιζητούν δικαιοσύνη.
Στο κείμενο σημειώνεται ότι η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στον τομέα της δικαιοσύνης βρίσκεται ήδη σε φάση έρευνας και ανάπτυξης και αναγνωρίζεται ότι μπορεί να βελτιώσει τη λειτουργία των συστημάτων απονομής δικαιοσύνης. Υπογραμμίζεται ότι η χρήση εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης δεν πρέπει ούτε να παρεμβαίνει στην εξουσία λήψης αποφάσεων των δικαστών ή στην ανεξαρτησία της δικαιοσύνης ούτε να παραβιάζει το δικαίωμα αμερόληπτου δικαστηρίου και πραγματικής προσφυγής.