Η ΕΕ συνιστά νέα μέτρα για τη στήριξη των κρατών μελών στις προσπάθειές τους για την πρόληψη του καρκίνου μέσω του εμβολιασμού. Ειδικότερα, επικεντρώνονται στην ενίσχυση της διάδοσης δύο βασικών εμβολιασμών που μπορούν να αποτρέψουν ιογενείς λοιμώξεις που ενδέχεται να οδηγήσουν σε καρκίνο: κατά του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) και του ιού της ηπατίτιδας Β (HBV), καθώς και στη βελτίωση της παρακολούθησης των ποσοστών κάλυψης.
Καρκίνοι που προλαμβάνονται με εμβολιασμό
Για την εξάλειψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και άλλων μορφών καρκίνου που προκαλούνται από τον ιό HPV, όπως ορισμένοι καρκίνοι της κεφαλής και του τραχήλου, και άλλες μορφές πρωκτογεννητικού καρκίνου, το ευρωπαϊκό σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου έχει θέσει ως στόχο τα κράτη μέλη να επιτύχουν ποσοστά εμβολιασμού κατά του ιού HPV 90 % για τα κορίτσια και να αυξήσουν σημαντικά τον εμβολιασμό των αγοριών έως το 2030. Το σχέδιο για τον καρκίνο αποσκοπεί επίσης στη διασφάλιση της πρόσβασης και της αυξημένης διάδοσης του εμβολιασμού κατά του ιού HBV, ιδίως για την πρόληψη του καρκίνου του ήπατος. Τα εμβόλια αυτά είναι ζωτικής σημασίας για την προστασία της δημόσιας υγείας και τη στήριξη ανθεκτικών συστημάτων υγείας.
Ωστόσο, πρέπει να γίνουν ακόμη πολλά για την επίτευξη αυτών των στόχων. Πολλά κράτη μέλη είναι πολύ κάτω από την εμβολιαστική κάλυψη του 50 % των κοριτσιών κατά του ιού HPV, με περιορισμένα διαθέσιμα δεδομένα για τα αγόρια και τους νεαρούς ενήλικες, ενώ παρατηρείται σημαντική έλλειψη δεδομένων σχετικά με τα ποσοστά εμβολιασμού κατά του ιού HBV.
Η σημερινή σύσταση περιλαμβάνει σειρά μέτρων που θα μπορούσαν να λάβουν τα κράτη μέλη για τη βελτίωση της διάδοσης αυτών των σωτήριων εμβολίων. Μεταξύ άλλων:
- Δωρεάν παροχή εμβολιασμού και/ή πλήρης επιστροφή των εξόδων·
- Διασφάλιση ότι ο εμβολιασμός είναι εύκολα προσβάσιμος, ιδίως για τις στοχευόμενες ομάδες και τους ευάλωτους πληθυσμούς ή τους πληθυσμούς υψηλού κινδύνου·
- Ενσωμάτωση της ανοσοποίησης κατά του καρκίνου που προλαμβάνεται με εμβολιασμό στα εθνικά τους σχέδια για τον καρκίνο·
- Ενίσχυση των προσπαθειών επικοινωνίας, ιδίως με την ανάδειξη των οφελών του εμβολιασμού προς τους γονείς, τους νέους και τις ομάδες-στόχους, και την αντιμετώπιση της εσφαλμένης πληροφόρησης και της παραπληροφόρησης·
- Βελτίωση της παρακολούθησης και της υποβολής εκθέσεων σχετικά με την εμβολιαστική κάλυψη, ώστε να εντοπίζονται τα κενά που ενδέχεται να πρέπει να αντιμετωπιστούν·
- Καθορισμός συγκεκριμένου στόχου για τον εμβολιασμό των αγοριών κατά του ιού HPV·
- Ειδικά για τον ιό HBV, ενίσχυση των εθνικών προσπαθειών για την επίτευξη των στόχων του ΠΟΥ για το 2030:
- εμβολιαστική κάλυψη (3η δόση) 95 % όσον αφορά τον παιδικό εμβολιασμό κατά του ιού HBV·
- προσυμπτωματικός έλεγχος του 95 % των εγκύων για ηπατίτιδα Β·
- έγκαιρος εμβολιασμός του 95 % των νεογνών (εντός 24 ωρών από τη γέννηση) κατά του ιού HBV, μεταξύ άλλων με την ενίσχυση των συστημάτων παρακολούθησης της προόδου προς την επίτευξη των εν λόγω στόχων και με χρήση της διαθέσιμης στήριξης από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων, εάν χρειαστεί.
- Δημιουργία ισχυρών ηλεκτρονικών μητρώων εμβολιασμού·
- Ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών με άλλα κράτη μέλη για τη βελτίωση των εθνικών προσπαθειών.